Strona główna>Muzea Krakowa>Galeria "Sukiennice"> Jacek Malczewski
Strona główna>Muzea Krakowa>Galeria XX w.> Jacek Malczewski
  JACEK MALCZEWSKI



  Jacek Malczewski (14 lipca 1854 Radom - 8 października 1929 Kraków) - jeden z najwybitniejszych malarzy przełomu XIX i XX wieku. Urodził się w zamożnej rodzinie, ojciec Julian herbu Tarnawa pełnił stanowisko sekretarza Dyrekcji Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego, matka pochodziła z zamożnej rodziny Szymanowskich herbu Korwin.
  W roku 1867, kiedy Jacek miał 13 lat rodzice wysłali syna do Feliksa Karczewskiego, tam brał lekcje przygotowujące do gimnazjum. W 1871 roku Malczewski rozpoczął naukę w Gimnazjum św. Jacka w Krakowie, pobierając jednocześnie lekcje rysunku, m. in. u Leona Piccarda i Władysława Łuszczkiewicza. Po dwóch latach nauki w Gimnazjum św. Jacka, zauważony przez Jana Matejkę przerwał szkołę i rozpoczął studia w Szkole Sztuk Pięknych. Nauczycielami byli Feliks Szynalewski, Władysław Łuszczkiewicz, Henryk Grabiński. Studia kontynuował Malczewski w paryskiej Ecole des Beaux-Arts u Ernesta Lehmanna. Powrócił o Krakowa w następnym roku gdzie ukończył Szkołę Sztuk Pięknych.
  W 1880 roku odbył podróż do północnych Włoch a cztery lata później uczestniczył w badaniach archeologicznych w Azji Mniejszej prowadzonej przez Karola Lanckorońkiego z Rozdołu. Po zakończeniu prac badawczych wyjechał z kolei do Monachium, zapoznał się tam z wieloma przedstawicielami Polonii, m. in. Julianem Fałatem, Józefem Brandtem, Alfredem Wierusz-Kowalskim.
  Po powrocie na ziemie polskie, ścieżki zaprowadziły malarza do Zakopanego, gdzie spotkał swą przyszłą żonę Marię Gralewską. Para doczekała się potomków, w 1888 roku przyszła na świat córka Julia, cztery lata później syn Rafał. Jacek Malczewski niemal całe swoje dorosłe życie spędził w Krakowie. Przenosił się często, a do adresów, pod jakim mieszkał należą: Sławkowska 26, Lubicz 36, Bracka 10, Szczepańka 1, Batorego 20, Księcia Józefa 29, Karmelicka 29, Krupnicza 8, Anczyca 7.
  W 1910 roku Jacek Malczewski pracował Akademii Sztuk Pięknych, w latach 1912-1912 został rektorem tejże uczelni. Zmarł 8 października 1929 roku i został pochowany w Krypcie Zasłużnych na Skałce.
  Dorobek artysty jest bardzo obfity a jego dzieła można podziwiać głównie w Galerii Malarstwa i Rzeźby XIX w. w Sukiennicach i Galerii XX wieku przy Alei 3 Maja.

  W Sukiennicach znajdują się:

  • 'Śmierć Elenai' - jest to jeden z kilku obrazów, w którym Jacem Malczewski wykorzystał motyw zaczerpnięty z 'Anhelliego' Juliusza Słowackiego.

  • 'Introdukcja' - obraz ukazuje młodego mężczyznę siedzącego na ławce z przyborami do malowania. Obraz jest uważany za zapowiedź ścieżki, którą pójdzie Malczewski w kolejnych swoich obrazach.

  • 'Natchnienie Malarza' - obraz ukazuje malarza przy sztaludze. Artysta, wyraźnie załamany, jest tym, któremu muza nie dała natchnienia. Po drugiej stronie sztalugi unosi się muza. Jej zmienność symbolizuje przezroczysta bańka. Muza ma nogi spętane kajdanami. W dali namalowani trzej mężczyźni.

  • 'Wigilia na Syberii' - niezwykle przejmujący obraz ukazujący zesłańców siedzących przy wigilijnym stole. Stół tej jest pusty, jeden z uczestników wysypuje z koperty połamany opłatek, mężczyźni, choc fizycznie razem, zdają się być pogrążeni we własnych światach.

  Muzeum Narodowe w Krakowie jest posiadaczem znacznie większej liczby dzieł Jacka Malczewskiego. W tym: 'Derwid', 'Autoportret na tle Wisły', 'Moje modele - tryptyk', 'Moje modele', 'Powrót w rodzinne strony', 'Don Kichot i Sancho Pansa'.

  Z okresu zamieszkiwania przez malarza w dzielnicy Zwierzyniec pochodzą liczne pejzarze ukazujące właśnie tą część Krakowa: 'Widok na Kraków ze Zwierzyńca', 'Dolina Wisły widziana ze Zwierzyńca', Pejzaż zimowy, Wiosenne roztopy.

Malarz poświęcił dużą część swojej twórczości malarstwu portretowemu. Umieścił w ten sposób wielu ludzi swojej epoki. Byli to: Rudolf Starzewski, Ignacy Maciejewski (Sewer).

  W Krakowie można podziwiać fryz jego autorstwa okalający pałac Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych na pl. Szczepańskim.

  Literatura:

  Krzysztofowicz-Kozakowska Stefania, Jacek Malczewski, seria Wielcy malarze, wybitne dzieła, Wrocław 2004.

Lista autorów dzieł prezentowanych w Galerii Malarstwa i Rzeźby XIX w. w Sukiennicach:

 • Bronisław Abramowicz      • Tadeusz Ajdukiewicz      • Kazimierz Alchimowicz      • Marcello Bacciarelli      • Stanisław Wojciech Bergman      • Jan Nepomucen Bizański      • Anna Bilińska-Bohdanowiczowa      • Józef Brandt      • Józef Chełmoński      • Adam Chmielowski      • Feliks Cichocki - Nałęcz      • Władysław Ciesielski      • Walery Eljasz-Radzikowski      • Julian Fałat      • Franciszek Faliński      • Jan Zachariasz Frey      • Wojciech Gerson      • Aleksander Gierymski      • Maksymilian Gierymski      • Jan Nepomucen Głowacki      • Maurycy Gottlieb      • Józef Grassi      • Stanisław Grocholski      • Artur Grottger      • Rafał Hadziewicz      • Samuel Hirszenberg      • Leon Kapliński      • Roman Kochanowski      • Juliusz Kossak      • Franciszek Kostrzewski      • Aleksander Kotsis      • Per Krafft Starszy      • Teofil Kwiatkowski      • Ludwik de Laveaux      • Jan Chrzciciel Lampi      • Hipolit Lipiński      • Władysław Łuszczkiewicz      • Jacek Malczewski      • Władysław Malecki      • Stanisław Masłowski      • Jan Matejko      • Paweł Merward      • Piotr Michałowski      • Jan Piotr Norblin      • Józef Oleszkiewicz      • Aleksander Orłowski      • Józef Peszka      • Henryk Pillati      • Maksymilian Antoni Piotrowski                    • Józef Pitschmann      • Witold Piwnicki      • Jan Bogumił Plersch      • Aleksander Płonczyński      • Kazimierz Pochwalski      • Władysław Podkowiński      • Witold Pruszkowski      • Henryk Rodakowski      • Zygmunt Sidorowicz      • Henryk Siemiradzki      • Józef Simmler      • Franciszek Smuglewicz      • Michał Stachowicz      • Teodor Baltazar Stachowicz      • Jan Stanisławski      • Wojciech Korneli Stattler      • Wandalin Strzałecki      • January Suchodolski      • Józef Szermentowski      • Pantaleon Szyndler      • Saturnin Świerzyński      • Jakub Tatarkiewicz      • Lucjan Wędrychowski      • Stanisław Witkiewicz      • Kazimierz Wojniakowski      • Leon Wyczółkowski      • Franciszek Żmurko    

WYCIECZKI SZKOLNE
PIELGRZYMKI
STRONA GŁÓWNA
MUZEA KRAKOWA
TEATRY KRAKOWA
KONCERTY
INNE ATRAKCJE
IMPREZY CYKLICZNE
NIEPEŁNOSPRAWNI
TURYŚCI
INDYWIDUALNI
NOCNE ZWIEDZANIE
Z 'SOWĄ'
PRACOWNICY
ZABYTKI KRAKOWA
MAŁOPOLSKA
KRAKOWIANIE
KULTURA I HISTORIA KRAKOWA

PRZEWODNICY PO KRAKOWIE
tel. +48 885 616 358
przewodnicykrakowscy@gmail.com
WYCIECZKI
CENNIK
KONTAKT

PRZEWODNICY PO KRAKOWIE
tel. +48 885 616 358
przewodnicykrakowscy@gmail.com
WYCIECZKI PO
KRAKOWIE
WYCIECZKI PO
MAŁOPOLSCE
CENNIK
KONTAKT