Tarcza wróżebna Jana III Sobieskiego to jeden z najbardziej zagadkowych eksponatów prezentowanych w Muzeum. Obiekt ten znaleziono 1679 roku w Katedrze Wawelskiej i już ten fakt otacza aurą tajemniczości ową tarczę. Prawdopodobnie została ona ukryta przed Szwedami, którzy kilkadziesiąt lat wcześniej plądrowali Miejsce Wiecznej Pamięci Królów Polski. Tarcza ta została następnie podarowana królowi Janowi III Sobieskiemu jako wróżba pomyślności w zbliżającej się bitwie z Turkami. Król najprawdopodobniej zabrał tarczę ze sobą na bitwę pod Wiedniem. Po bitwie tarcza przechowywana była w rezydencji Sobieskich w Żółkwi, drogą koligacji rodzinnych, po śmierci ostatniego z rodu Sobieskich przeszedł w posiadanie Radziwiłłów. Z kolei na początu XIX wieku Dominik Radziwiłł przekazał przedmiot Izabeli Czartoryskiej do nowo tworzonego muzeum w Puławach.
  Tarcza przedstawia bitwę stoczoną 28 października 312 roku przy moście Mulwijskim, kiedy to wojska Konstantyna Wielkiego pokonały wojska cesarza rzymskiego Maksencjusza. Według przekazów cesarz Maksencjusz wycofywał się w kierunku mostu Mulwijskiego przed dwukrotnie mniejszymi ale sprawniejszymi wojskami Konstantyna Wielkiego. Widząc częściowo zniszczony most Maksencjusz kazał zbudować alternatywną przeprawę na łodziach. Łodzie jednak nie wytrzymały ciężaru wojsk Maksencjusza, zatopiły się pochłaniając liczne wojska władcy, w tym samego Maksencjusza.
  W średniowieczu bitwę tą przyrównywano do ucieczki Żydów z Egiptu i przejście przez Morze Czerwone. Widziano tu porównanie do historii starotestamentowej. Taka interpretacja musiała mieć oczywiste przełożenie w wojnie między Turkami (islam) a wojskami chrześcijańskimi i konsekwentnie wróżbę ponownej ingerencji Boga w sprawy ludzkie i obronę chrześcijaństwa.

Muzeum Czartoryskich. Historia i Zbiory, Kraków 1998.