TARCZA JULIUSZA CEZARA
Tarcza Juliusza Cezara - oto obiegowa nazwa tego przedmiotu. Z Juliuszem Cezarem zdecydowanie nie miała nic wspólnego, a nazwa jest podyktowana wiarą Izabeli Czartoryskiej, że istotnie posiada przedmiot starożytny. Jak ten przedmiot dostał się w jej ręce, o tym zadecydował przypadek.
W wyniku reform króla Stanisława Augusta Poniatowskiego powstała Szkoła Rycerska, mająca kształcić kadry mające bronić Rzeczpospolitą przed agresywna polityką sąsiadów. Jednym z uczniów był siedemnastoletni wtedy Michał Sokolnicki. Kształcenie Sokolnickiego przyniosło wymierne efekty podczas wojny o niepodległość z Prusami oraz z Rosją. Sokolnicki walczył z Henrykiem Dąbrowskim w Wielkopolsce, po utracie niepodległości wyjechał do Francji, gdzie wkrótce stanął u boku Napoleona.
W 1810 roku Sokolnicki ciężko zapadł na zdrowiu i dla podratowania zdrowia przebywał w majątku Czartoryskich w Puławach. Najwyraźniej pasje kolekcjonerskie Izabeli Czartoryskiej były bardzo zaraźliwe skoro po wyleczeniu wyjechał na tereny dzisiejszych południowych Niemiec, Belgii i Francji z myślą o działalności zbierackiej. Przebywając tam nazbierał kilkadziesiąt skrzyń różnego rodzaju przedmiotów - obrazów, rzeźb (głównie gotyckich), manuskryptów i te skrzynie skrupulatnie wysyłał do Puław.
Wśród setek przedmiotów znalazła się również omawiana tarcza, jak wierzył Sokolnicki, była to tarcza Juliusza Cezara. Dziś nikt już nie wierzy w tak stare pochodzenie przedmiotu. Jest to tarcza średniowieczna i ilustruje XVII pieśń Iliady Homera.
Eksponaty:
• Praksyteles 'Afrodyta' (inspiracja)
• Dirk Bouts 'Zwiastowanie'
• Dyptyk św. Jadwigii Andegaweńskiej
• Emalia
• Jacek Kulczyk (Kulczycki)
• Jakub Jordaens 'Satyr u chłopów'
• Karawaka
• Kość słoniowa
• Leonardo da Vinci 'Dama z łasiczką'
• Majolika
• Masztarnia
• Michele Tosini 'Venus Victrix'
• Mikołaj Hieronim Sieniawski -
przedmioty osobiste i trofea wojenne
• Mistrz Jerzy 'Zwiastowanie'
• Pas słucki
• Rembrandt van Rijn 'Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem'
• Roztruchan
• Szkło weneckie
• Talerze z Urbino
• Tarcza Juliusza Cezara
• Tarcza wróżebna Jana III Sobieskiego