PAS SŁUCKI
W sali poświęconej królom z dynastii saskiej przewieszone zostały dwa pasy kontuszowe, zwane pasami słuckimi. Te długie pasy materiału mają bardzo bogatą historię. Pasy były oznaką prestiżu, w stroju szlacheckim zastępowały niegdysiejsze żelazne pasy rycerskie. Pierwsze pojawiły się już w XVI wieku głównie jako łupy wojenne lub sprowadzane z Persji. Rodzime pasy pojawiły się w Rzeczypospolitej dopiero w połowie XVIII wieku. Wówczas pojawiły się na terenie Rzeczypospolitej pierwsze manufaktury prowadzone przez Ormian lub rzadziej Turków. Takie powstały w Olesku, Łachodowie, Buczaczu, Stanisławowie, Nieświeżu. Ta ostatnia jest szczególnie ważna. Założona została przez Michała Kazimierza Radziwiła a prowadzona przez Ormianina Jana Madżarskiego. Dość szybko ową manufakturę przeniesiono do Słucka. Pasy tam produkowane zdobyły największe uznanie, z czasem nawet te nie produkowane w Słucku także dostawały obiegową nazwę 'słuckie' (gwoli ścisłości jeden z pasów prezentowanych w Muzeum pochodzi z Kobyłki). Pasy w Słucku produkowano aż do lat 40-tych XIX wieku.
Wszystkie pasy miały swoje cechy wspólne. Na końcach pasa były tzw. głowy bogato zdobione w ornamenty, wzdłóż rozciągał się 'wciąż' ozdobiony najczęściej motywami roślinnymi lub szlaczkami. Pasy były wykonane na zasadzie negatywowego kontrastu, jedna strona jasna odpowiadała drugiej ciemnej stronie pasa. Aby zwiększyć liczbę kolorów pas mógł być podzielony wzdłużnie, w ten sposób uzyskiwało się cztery kolory, dwa po jednej i dwa po drugiej stronie pasa.
Dziś kompletne pasy słuckie są rzadkością. Gdy moda na pasy ustała wiele z nich zostało pociętych i służyły wtórnie w kościołach do przykrywania ołtarza lub jako ornaty. Dzięki temu zachowało się ich w polsce dość sporo i dziś można je podziwiać głównie w muzeach przykatedralnych.
Warto nadmienić, że pasy słuckie trafiły do literatury. Adam Mickiewicz w I księdze 'Pana Tadeusza' pisze:
Woźny pas mu odwiązał, pas słucki, pas lity
Przy którym świecą gęste kutasy jak kity,
Z jednej strony złotogłów w purpurowe kwiaty,
Na wywrót jedwab czarny, posrebrzany w kraty.
Pas taki można równie kłaść na strony obie
Złoty na dzień galowy a czarny w żałobie
Eksponaty:
• Praksyteles 'Afrodyta' (inspiracja)
• Dirk Bouts 'Zwiastowanie'
• Dyptyk św. Jadwigii Andegaweńskiej
• Emalia
• Jacek Kulczyk (Kulczycki)
• Jakub Jordaens 'Satyr u chłopów'
• Karawaka
• Kość słoniowa
• Leonardo da Vinci 'Dama z łasiczką'
• Majolika
• Masztarnia
• Michele Tosini 'Venus Victrix'
• Mikołaj Hieronim Sieniawski -
przedmioty osobiste i trofea wojenne
• Mistrz Jerzy 'Zwiastowanie'
• Pas słucki
• Rembrandt van Rijn 'Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem'
• Roztruchan
• Szkło weneckie
• Talerze z Urbino
• Tarcza Juliusza Cezara
• Tarcza wróżebna Jana III Sobieskiego