Józef Pankiewicz (1866 Lublin - 1940 Marsylia). Życie artystyczne malarza rozpoczyna się podobnie jak większości artystów tamtego okresu. Mając osiemnaście lat wstępuje do Rządowej Szkoły Rysunkowej w Warszawie i tam pod kierunkiem Wojciecha Gersona nabiera pierwszych szlifów malarskich. Tutaj poznaje swojego największego przyjaciela lat młodzieńczych - Władysława Podkowińskiego. Dalsze losy tych dwóch malarzy powiążą się ze sobą - w 1885 razem wyjadą na studia do Petersburga (dzięki stypendium Tyzenhauzów), cztery lata później razem wyjada do Paryża, gdzie zetkną się z francuskim impresjonizmem.

  Po powrocie do ojczyzny styka się ze środowiskiem krakowskim, tu związuje się z Towarzystwem Artystów Polskich 'Sztuka', poznaje m. in. Feliksa Jasieńskiego. Zauważony zostaje w środowisku i w 1906 roku obejmuje posadę profesora w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych.

  Dość późno, w wieku 42 lat Pankiewicz wstępuje w związek małżeński z Wandą z Lubińskich. Małżeństwo razem wyjeżdża do Francji. Kolejne lata artysty upływają na pobycie w Krakowe oraz częstych wyjazdów na południe Europy, głównie do Francji.

  W roku 1914 wskutek wybuchu I wojny światowej Pankiewicz chroni się w Hiszpanii, gdzie przebywa przez pięć lat. Po zakończeniu wojny wraca do Francji, tam współorganizuje Instytut Polski w Paryżu.

  Po pobycie we Francji wraca do niepodległej Polski i w roku 1923 obejmuje stanowisko na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Nie przerywając kontaktów z Krakowem w 1925 roku obejmuje kierownictwo nad paryską filią krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych.

  Pewnym wydarzeniem w życiu malarza była wystawa zorganizowana w Instytucie Propagandy Sztuki w Warszawie. W 40-lecie twórczości (artysta miał wówczas 67 lat) Pankiewicz uhonorowany został Krzyżem Komandorskim Polonia Restituta.

  Życie malarza wciąż upływa na licznych wyjazdach do Francji. W 1939 roku Józef Pankiewicz osiada w La ciôtat, rok później 3 lipca 1940 roku umiera.


  Literatura:


 • Stefania Krzysztofowicz-Kozakowska 'Józef Pankiewicz', Wydawnictwo Ryszard Kluszczyński, Kraków 1996