Święty Jan Kanty (1390 Kęty - 1473 Kraków). O pierwszych latach życia wiadomo niewiele. Mając ok. 23 lata przyjechał do Krakowa i rozpoczął studia na Akademii Krakowskiej. W 1419 roku przyjął święcenia kapłańskie u benedyktynów w Tuchowie, tam też spędził pierwszy okres w kapłaństwie. Wkrótce skorzystał z propozycji prepozyta generalnego bożogrobców z Miechowa i objął funkcje rektora tamtejszej szkoły zakonnej.
  W 1429 roku Jan Kanty wyjechał z Miechowa i osiadł w Krakowie, w latach 1430-43 kontynuował naukę na Wydziale Teologicznym Akademii Krakowskiej. W dniu 13 marca 1445 stał się pełnoprawnym członkiem Wydziału Teologicznego, w praktyce oznaczało to uzyskanie funkcji profesora i objęcie wykładów.
  Z krakowską Uczelnią Jan Kanty związał się do końca życia, zmarł 24 grudnia 1473, został pochowany w kościele św. Anny.
  Śmierć Jana Kantego była początkiem kultu, jego grób stał się celem odwiedzin wiernych nie tylko z Krakowa ale też z całej Rzeczypospolitej i krajów sąsiednich[1]. Notowano także cuda, jakie miały się odbyć za sprawą Profesora. Szerzący się kult sprawił, że bp Piotr Tomicki nadał kościołowi św. Anny tytuł Kolegiaty 27 października 1535 r. W 1580 papież Grzegorz XIII nadał przywilej odpustu dla tych, którzy nawiedzą grób Jana Kantego. W 1603 roku, w związku z koniecznością renowacji nagrobka, wystawiono doczesne szczątki Jana Kantego po czym złożono je do nowego sarkofagu. Prochy Jana Kantego przenoszono jeszcze dwa razy - w 1686 roku podjęto decyzję o budowie nowego kościoła, w związku z tym przeniesiono doczesne szczątki do Collegium Maius, po ukończeniu kościoła prochy przeniesiono spowrotem do Kolegiaty w 1699 r.

  Beatyfikacji Jana Kantego dokonał papież Innocenty XI w 1680 roku, kanonizacji zaś Klemens XIII w 1767 roku.

  W Krakowie i Małopolsce rozpowszechnione są liczne legendy dotyczące św. Jana Kantego. Jedna z najpopularniejszych mówi:

  Któregoś razu Jan Kanty ujrzał biedaka dygocącego z zimna. Zmartwiony oddał mu swój jedyny płaszcz. Nie minęło wiele czasu gdy na niebie pojawiła się cudowna jasność. W pewnym momencie z tej jasności wyłoniła się Matka Boska, która oddała Janowi swój własny płaszcz. (niniejsza legenda jest zobrazowana na polichromii kościoła św. Anny na sklepieniu nad relikwiami świętego).

  Inna z legend opowiada o cudzie z dzbanem: Któregoś dnia Jan Kanty ujrzał płaczącą dziewczynkę. Podszedł do niej i spytał o przyczynę. Dowiedział się, że dziewczynka szła z dzbankiem mleka, w pewnym momencie dziewczynka upuściła dzban, który się rozbił a mleko wylało się na drogę. Jan Kanty powiedział wówczas: "Nie czas płakać nad rozlanym mlekiem", wziął skorupy do ręki i w cudowny sposób skorupy połączył się w nowy dzban. Gdy tylko podał naczynie dziewczynce wnętrze dzbanu wypełniło sie mlekiem. (przedstawienie cudu z dzbanem można zobaczyć w kościele św. Floriana).

  Przedstawienia tegoż świętego znaleźć można w:

- Kościele św. Anny - miejsce wiecznego spoczynku

- Collegium Maius - kaplica poświęcona św. Janowi Kantemu

- Kościele św. Floriana - malowidło przedstawiające cud z dzbanem

- Kościele na Skałce - jako jedna z postaci zdobiąca ołtarz polowy

  A także w:

  - Kościele p.w. św. Jana Kantego w Kętach


[1] A. Witkowska, Kulty pątnicze piętnastowiecznego Krakowa, Lublin 1984, za ks. Władysław Gasidło, Wokół konfesji..., s. 29.

Literatura:

• ks. Gasidło Władysław, Wokół konfesji świętego Jana z Kęt w Kolegiacie Świętej Anny w Krakowie, Kraków 2003


  Patrz także:

• Relikwiarz na czaszkę św. Jana Kantego