Pius Weloński (1849 Kumelany - 1931 Warszawa) - choć jest to artysta słabo związany z Krakowem, warto o nim napisać choćby w kontekście kilku jego prac, zdobiących krakowskie przestrzenie. Artysta najbardziej był związany z Warszawą. Tam chodził do Szkoły Rysunkowej, gdzie pierwszymi mistrzami byli Konstanty Hegel i Rafał Hadziewicz. Dzięki stypendium uzyskanym od Towarzystwa Zachęty Przyjaciół Sztuk Pięknych studia kontynuował w Petersburgu na tamtejszej ASP. Po powrocie do Warszawy otworzył pracownię odlewów, ta dziełalność wpłynęła na kolejne jego dzieła, większość wykonana jest z metalu. Z Krakowem artysta był związany tylko pośrednio jako honorowy członek krakowskiej Akademii Umiejętności. Luźne związki z Krakowem nie przeszkodziły w braniu udziału w konkursach na rzeźby. Tym sposobem został autorem kilku prac, które wpisały się na trwale w przestrzeń miasta. Prace Piusa Welońskiego wykonane dla Krakowa:
• Pomnik Bohdana Zalewskiego (Bojana) na krakowskich Plantach;
• Płaskorzeźba Jana III Sobieskiego wmurowana z okazji 200-lecia wiktorii wiedeńskiej
• Gladiator - rzeźba zdobiąca Galerię Malarstwa Polskiego i Rzeźby w Sukiennicach.
Najbardziej rozpoznawalnym dziełem Piusa Welońskiego w Polsce jest Droga Krzyżowa wykonana dla Sanktuarium Paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie.
Literatura:
•