Jan Michałowicz z Urzędowa (1525 Urzędów - ok.1581 ?) - artysta doby renesansu, jeden z najlepszych rzeźbiarzy polskich w czasach dominacji artystów sprowadzanych z Włoch. O jego młodzieńczym życiu wiadomo niewiele, zapewne pracował w jakimś warsztacie kamieniarskim, można tak wnioskować z napisu na epitafium: 'Urendovi educatus'. W latach 40-tych XVI wieku przybywa do Krakowa, gdzie nawiązuje kontaktu z Janem cinim ze Sieny oraz Janem Marią Padovano. O współpracy między artystami niewiele wiadomo, wiadomo jednak, że Jan Michałowicz z Urzędowa musiał być wziętym rzeźbiarzem pracującym na potrzeby bogatej szlachty oraz wyższego kleru.
  W wyniku prac powstało szereg dzieł pomnikowych, głównie o charakterze funeralnym, z których do dnia dzisiejszego zachowało się pięć:

 • Nagrobek biskupa Benedykta Izdbieńskiego (Katedra Poznańska)

 • Nagrobek Urszuli Leżeńskiej (Kościół parafialny w Brzezinach)

 • Nagrobek biskupa Andrzeja Zebrzydowskiego (Katedra Wawelska)

 • Nagrobek biskupa Filipa Padniewskiego (Katedra Wawelska)

 • Nagrobek biskupa Jakuba Uchańskiego (Kolegiata w Łowiczu)

  Wraz z nagrobkami przebudowywane były także kaplice. Jan Michałowicz z Urzędowa wzorem innych artystów doby renesansu nie ograniczył się jedynie do rzeźby, pomnik nagrobny był jedynie częścią mauzoleum poświęconą danej postaci. Tym sposobem artysta pełnił też rolę architekta. Tak jest w przypadku Jana Michałowicza. Wawelskie nagrobki Andrzeja Zebrzydowskiego i Filipa Padniewskiego to jedynie kulminacja przedsięwzięcia przebudowy gotyckich kaplic. Ubolewać można, że żadna z kaplic Zebrzydowskiego nie zachowała się do naszych czasów. Kaplice były przebudowywane w latach późniejszych. Z przekazów ikonograficznych wiadomo, że kaplica Andrzeja Zebrzydowskiego wzorowana była na kaplicy Zygmuntowskiej; kaplica Padniewskiego z kolei była całkowicie autorskim zamysłem Jana Michałowicza. Stosunkowo najlepiej zachowaną jest łowicka kaplica Jakuba Uchańskiego, gdzie zachowała się czasza kopuły z rzędami kasetonów z rozetami.


  Literatura:

• Helena Kozakiewiczowa, Renesans w Polsce. Jan Michałowicz z Urzędowa, Warszawa 1983