Santi Gucci (ok. 1530 Florencja - 1600 Książ Wielki) jest synem Giovanniego di Niccolo Albenghi Gucciego zw. Giovanni della Camilla i jego drugiej żony Marietty. Ojciec był znanym we Florencji rzeźbiarzem i restauratorem tamtejszej katedry, ojciec też był zapewne pierwszym nauczycielem syna.
Pierwsze wzmianki o pobycie w Polsce pochodzą z rachunków krakowskiej Rady miejskiej, gdzie zapisano, że 7 czerwca 1557 roku wypłacono 'Sancto Italo lapicidae' 40 groszy za wykonanie glinianego modelu maszkaronu. Chodzi tu z pewnością o budowane wówczas Sukiennice. Z dość lakonicznych informacji na temat artysty wiadomo, że mieszkał następnie w Pińczowie, gdzie prowadził warsztat kamieniarski. Wówczas też pojawia się pierwsza wzmianka o żonie Katarzynie Górskiej. Jej imie pojawia się w związku z zakupem przez artystę kamienicy przy ul. Grodzkiej w Krakowie: 'Xantho Guczy S. R. M. muratoris et Catharinae Gorska coniugi'.
W 1572 roku umiera Zygmunt August. Wkrótce później artysta dostaje propozycje ze strony królowej Anny Jagiellonki na wykonanie posągu jej zmarłego brata. Artysta usuwa postument pod pomnikiem Zygmunta Starego w Kaplicy Zygmuntowskiej a następnie wprowadza pomnik Zygmunta Augusta poniżej, tworząc kompozycję, która zachowała się do dzisiaj.
Ożywienie działalności artysty widoczne jest po wstąpieniu na tron Stefana Batorego. Wzmiankowane jest jego zaangażowanie w budowie posiadłości królewskiej w Łobzowie (dziś dzielnica Krakowa). W pierwszych latach panowania Batorego Santi Gucci tworzy do Kaplicy Zygmuntowskiej również pomnik królowej Anny Jagiellonki. Po przedwczesnej śmierci króla Batorego artysta dostaje zlecenie od wdowy Anny Jagiellonki na wykonanie pomnika w Kaplicy Mansjonarskiej także w Katedrze Wawelskiej.
Dzieła Santi Gucciego:
• 1557 - projekt maszkaronu do attyki Sukiennic
• ok. 1560 - rzeźby attyki kamienicy Bonerów na Rynku w Krakowie
• 1568 - rzeźby portali do zamku w Niepołomicach (niezachowane)
• 1565-1570 - przebudowa zamku w Janowcu
• ok. 1572-76 nagrobek Kryskich w Drobinie
• 1574-75 nagrobki Zygmunta Augusta i Anny Jagiellonki w Kaplicy Zygmuntowskiej Katedry Wawelskiej
• 1575 epitafium Katarzyny Fogelderowej na Kościele Mariackim w Krakowie
• 1576 nagrobek Hieronima Ossolińskiego w Goźlicach (szczątkowo zachowany)
• ok. 1577 epitafium biskupa Jana Zaborowskiego na krużgankach klasztoru dominikanów w Krakowie
• ok. 1579 współudział w przebudowie zamku w Grodnie (szczątkowo zachowany)
• 1582-88 rozbudowa domu kapitulnego przy ul. Kanoniczej w Krakowie
• 1585-87 budowa pałacu Stefana Batorego w Łobzowie (dziś dzielnica Krakowa) (nie zachowany)
• 1586-87 nagrobek Firlejów w Janowcu
• 1587 chrzcielnica w kościele parafialnym w Kazimierzu Dolnym
• 1585-95 budowa pałacu Piotra Myszkowskiego w Książu Wielkim
• 1585-1600 wykonanie nagrobków : a) Stanisława Zbąskiego w Kurowie, b) Andrzeja Kośli w Kraśniku, c) rodziny Uchańskich w Uchanicach, rodziny Kobylnickich w Kobylnicach
• 1594-95 przebudowa Kaplicy Mansjonarskiej w Katedrze Wawelskiej na mauzoleum Stefana Batorego
• 1591-1600 rozbudowa zamku w Pińczowie
• 1591-1606 rozbudowa zamku w Baranowie
• 1595-1600 budowa kaplicy Branickich w Niepołomicach
• po 1600 r. (czyli już po śmierci artysty) nagrobek Sebastiana i Urszuli Montelupich w Kościele Mariackim w Krakowie
• 1600-1607 budowa kaplicy św. Anny w Pińczowie
• 1602-1614 budowa kaplicy Myszkowskich przy kościele dominikanów w Krakowie
Literatura:
• Andrzej Fischinger, Santi Gucci, architekt i rzeźbiarz królewski, Kraków 1969
• Helena Kozakiewiczowa, Renesans w Polsce. Santi Gucci. Architekt i rzeźbiarz, Warszawa 1983
Architekci Krakowa:
•Roman Bandurski
•Kacper Bażanka
•Bartolomeo Berecci
•Witold Cęckiewicz
•Jan Cini ze Sieny
•Stanisław Filipkiewicz
•Franciszek Florentczyk
•Santi Gucci
•Szczepan Humbert
•Feliks Księżarski
•Karol Kremer
•Wacław Krzyżanowski
•Henryk Lamensdorf
•Józef Lebrun
•Leonardo Marconi
•Jacek Matusiński
•Franciszek Mączyński
•Jan Michałowicz
•Maciej Moraczewski
•Jan Ferdynand Nax
•Sławomir Odrzywolski
•Wojciech Pietrzyk
•Franciszek Placidi
•Filip Pokutyński
•Józef Pokutyński
•Tadeusz Ptaszycki
•Santi Gucci
•Józef Sare
•Antoni Siedek
•Sebastian Sierakowski
•Stefan Strojek
•Tadeusz Stryjeński
•Adolf Szyszko-Bohusz
•Fryderyk Tadanier
•Teodor Talowski
•Jan Chrzciciel Trevano
•Ludwik Wojtyczko
•Kazimierz Wyczyński
•Jan Zawiejski
•Jan Sas Zubrzycki
•Stefan Żołdani