GŁOWY WAWELSKIE

      1  > 2  > 3

  poprzednia strona... Kasetonowe stropy o zdobieniach w formie rozet, główek serafinów, bogato polichromowane były popularne w pałacach włoskich w XV wieku, samą konstrukcję zaczerpnięto z architektury starożytnej. Początek wieku XVI to dla Europy czas oczarowania odrodzeniem sztuk antycznych, wzorce czerpano więc z Włoch.

  Czy wawelskie głowy mają swoje włoskie odpowiedniki? Częściowo, gdyż dekorację z wykorzystaniem ludzkich podobizn możemy podziwiać we Włoszech, w Neapolu na zamku Castel Nuovo. To tam łuk tryumfalny Afonsa I ozdobiony został płaskorzeźbami już 80 lat wcześniej niż Wawel. Sam zamek Castel Nuovo był miejscem, do którego udała się po śmierci męża Izabela Aragońska z rodziną, stał się więc miejscem dziecinnych lat księżniczki Bony Marii. Stąd wyruszyła do Polski już zaślubiona per procura na zamku Castel Capuano do Krakowa, a jej pożegnanie z matką zostało upamiętnione stosowną inskrypcją wyrytą na polecenie Izabeli: "Tutaj stanęła królowa polska, kiedy żegnała się z Donną Izabelą, matką swoją, księżną Mediolanu".

  A podobieństwo między głowami z Neapolu i Wawelu? Nikłe, nie tylko ze względu na użyty materiał, czy rozwiązania techniczne, ale również, i to najważniejsze o sposób ukazania portretu w rzeźbie. W neapolitańskim zamku twarze są schematyczne, sztywne, wypełniają jedynie funkcję dekoracyjne. Głowy wawelskie zachwycają dynamiką, indywidualnym portretem, ekspresją, są pełne charakteru, zdają się kryć tajemnicę sensu swego umiejscowienia i wyrazu. Nie posiadamy niestety żadnej wzmianki o prawdopodobnym choćby ideologicznym scenariuszu rozmieszczenia głów, nie mamy nawet najmarniejszej szansy na uzyskanie odpowiedzi o pierwotnym układzie rzeźb. Jednak staranność wykonania rzeźb oraz informacja, iż prace nad stropami przedstawiane były królowi do zaopiniowania możemy przyjąć jako podstawę do wysnucia hipotezy o przemyślanym na dworze programie humanistycznych treści w głowach zawartym... ciąg dalszy

  Literatura:

  •