DAWNY KLASZTOR SIÓSTR NORBERTANEK
Kościół św. Norberta wraz z klasztorem (obecnie Collegium Wróblewskiego UJ) sięga swym początkiem roku 1587 czyli roku oblężenia Krakowa przez arcyksięcia Maksymiliana Habsburga. Podczas tego oblężenia niemal doszczętnie zniszczony został klasztor norbertanek na Zwierzyńcu. Ówczesna przełożona klasztoru, ksieni Dorota Kątska, pamiętając trudne chwile zakonu, postanowiła wybudować w obrębie murów miasta drugi klasztor oraz niewielki kościół. W tym celu przed 1633 r. zakupiła kamienice Nylkowską, Stydzińską i konikowską, które następnie scaliła [1].
Budowę kościoła rozpoczęto około roku 1636 i przy finansowej pomocy biskupa Piotra Gembickiego ukończono i konsekrowano nową świątynię w 1643 roku. Siostry zakonne mieszkały tutaj w latach 1643-1803, czyli przez ponad 150 lat. Na początku XIX wieku wróciły na Zwierzyniec a Austriacy rozparcelowali posiadłość. Część przekazali Drukarni Akademickiej Uniwersytetu Jagiellońskiego, cząść przekazali kościół bazylianom przekształcając kościół na cerkiew unicką obrządku grekokatolickiego.
Pamiętny pożar, który wybuchł w 1850 roku, nie ominął kościoła. Strawił go niemal doszczętnie, niszcząc wyposarzenie. Odbudową świątyni zajął się Tadeusz Stryjeński, który odwrócił ułożenie świątyni - tam gdzie znajdował się chór zakonny zaprojektował ołtarz główny, tak gdzie był ołtarz umieścił chór. Projektem wnętrza zajęło się kilku artystów – Tadeusz Stryjeński zaprojektował ikonostas, Jan Matejko wykonał szkice malowideł, a Władysław Rossowski pomalował obrazy zdobiące dziś kościół.
Powojenna historia kościoła związana jest z kilkoma właścicielami – Kurią Arcybiskupią, saletynami, a z początkiem XXI wieku świątynia wróciła w ręce unitów.
Niemal niezależną historię posiadają budynki klasztorne. W 1803 roku budynki przekazano na rzecz Uniwersytetu Jagiellońskiego, który urządził tutaj drukarnię i pracownię Szkoły Sztuk Pięknych. Po pożarze z 1850 roku budynki odremontowano z przeznaczeniem na Collegium Chemicum. Obecnie mieści się tu Wydział Prawa UJ. Na zewnętrznej ścianie bydynku, od strony Plant, umieszczono płytę poświęconą ofiarom głodu na Ukrainie.
Szczegóły ikonostasu:
1. Chrystus Wielki Archijerej
2. Święty Mikołaj Cudotwórca
3. Matka Boża z Dzieciątkiem
4. Jezus Chrystus
5. Archanioł Michał
6. Święty Szymon i św. Mateusz Ewangelista
7. Święty Tadeusz i św. Bartłomiej
8. Święty Tomasz i św. Jan Ewangelista
9. Święty Paweł i św. Piotr
10. Święty Łukasz Ewangelista i św. Andrzej
11. Święty Marek i św. Wawrzyniec
12. Zwiastowanie Najświętszej Maryi Panny
13. Boże Narodzenie
14. Ukrzyżowanie
15. Zmartwychwstanie Pańskie
16. Zesłanie Ducha Świętego
17. Zaśnięcie Najświętszej Maryi Panny
18. Ostatnia Wieczerza
A. Izajasz, B. Ezechiel, C. Daniel, D. Jeremiasz, E. Dawid, F. Salomon, G. Mojżesz, H. Aaron, I. Eliasz, J. Micheasz, K. Jonasz, L. Jan Chrzciciel
[1] Katalog Zabytków, s. 63
Literatura:
• Kościół p.w. św. Norberta i klasztor saletynów (dawniej norbertanek), w: Katalog Zabytków Dzieł Sztuki
Zwróć uwagę:
• Ikonostas wg szkiców Jana Matejki
• Pomnik ofiar głodu na Ukrainie
Związani z kościołem:
• ksieni Dorota Kątska
• Piotr Gembicki
• Tadeusz Stryjeński
• Jan Matejko
• Władysław Rossowski