Wzgórze Wawelskie zamieszkane jest od kilku tysięcy lat. Świadczą o tym liczne znaleziska uzyskane podczas badań archeologicznych prowadzonych w XIX i XX wieku. Pierwsi osadnicy wybierali z reguły miejsca suche, a przy tym naturalnie chronione przed wrogiem. Takie właśnie jest Wzgórze Wawelskie. Wzgórze jest w rzeczywistości skałą wapienną o wysokości osiemnastu metrów ponad poziom Wisły. Wisła w tym miejscu tworzy meander, przez co naturalnie otacza skałę z dwóch stron. Stosunkowo płaski teren sprawiał ponadto, że teren wokół Wzgórza był bardziej podmokły, a to dodatkowo zabezpieczało tych pierwszych mieszkańców Wawelu. Sama zaś nazwa 'Wawel' wynika z geografii - w języku staropolskim Wawel znaczy tyle co wąwel, czyli wąwóz bądź jar wapienny.
  Historia pisana Wzgórza Wawelskiego zaczyna się w X wieku. Z tego bowiem okresu pochodzą pierwsze wzmianki na temat Krakowa. O Krakowie pisze Ibrahim Ibn Jakub, kupiec żydowski z Półwyspu Iberyjskiego, którego interesy zawiodły do środkowej Europy. O Krakowie, choć nie bezpośrednio, wzmiankuje także Legenda Panońska. Z IX lub X wieku pochodzi najstarsza zachowana świątynia na ziemiach polskich - rotunda NMP. Nie jest wykluczone, że świątynia zbudowana została przez wyznawców chrześcijaństwa, jakie dotarło do Krakowa za pośrednictwem Państwa Wielkomorawskiego.
  W roku tysięcznym odbył się zjazd w Gnieznie z udziałem cesarza Ottona III i Bolesława Chrobrego. Na zjeździe zostało utworzone biskupstwo krakowskie, jako jedno z czterech na terenie młodego Państwa Polskiego. Bolesław Chrobry zbudował w tym miejscu pierwszą Katedrę Wawelską.
  Wielkie zmiany w młodym kraju zaszły po najezdzie czeskiego księcia Brzetysława w 1038 roku. Splądrował on rodzące się państwo, przy czym główne uderzenie zadał Wielkopolsce. Spustoszenie Wielkopolski, a więc etnicznych ziem Piastów, musiało być wielkie, skoro kolejny w ładca, Kazimierz Odnowiciel, przenosi ciężar władzy do Krakowa. Tak Kraków zostaje stolicą Polski, na samym Wawelu zaś mieszkają królowie i książęta piastowscy.
  W drugiej połowie XI w. książę Władysław Herman buduje nową katedrę. Ta druga katedra była typowym przykładem budowli romańskiej, trójnawowej, halowej, z dwiema wieżami do zachodu. Do dziś pozostało kilka fragmentów tejże świątyni – Krypta Świętego Leonarda, dwunastometrowa podstawa Wieży Srebrnych Dzwonów, fundamenty przy północnej części Katedry i kilka detali z nieistniejącego portalu.
  W XII i XIII wieku, podczas podziału dzielnicowego, Kraków zachowuje pozycję nadrzędną, Bolesław Krzywousty wyznaczył Kraków stolicą Dzielnicy Senioralnej. Od tej pory każdy najstarszy z rodu Piastów dzierży władzę ze Wzgórza Wawelskiego.
  W 1320 roku Władysław Łokietek, jako pierwszy koronuje się w Katedrze Wawelskiej, kończąc okres politycznego zamętu. Trzynaście lat pózniej umiera i zostaje pochowany we wnętrzu Katedry. Zapoczątkował w ten sposób podwójną funkcję Wawelskiej Świątyni – jako kościół koronacyjny oraz jako kościół grzebalny dla polskich monarchów. Jeszcze za czasów Władysława Łokietka za prepozytury biskupa Nankera rozpoczęto rozbudowę obecnej Katedry Wawelskiej oraz rozbudowę zamku królewskiego, jednak szeroko zakrojonej przebudowy dokonano za czasów jego syna i następcy, Kazimierza Wielkiego. Podczas trzydziestosiedmioletnich rządów Kazimierza powstała piękna gotycka katedra, zamek królewski i pomieszczenia dla dworzan...ciąg dalszy