Teatr im. Juliusza Słowackiego istnieje od końca 1891 roku, wtedy to rozpoczęła się budowa gmachu od północno-wschodniej części miasta. Już początki budowy wzbudziły wiele kontrowersji, na miejscu obecnej budowli istniał bowiem kościół, klasztor i szpital duchaków. Gotyckie zabudowania, mimo protestów Jana Matejki, zostały zburzone, doszło do sporów, w wyniku których malarz oddał tzw. berło panowania w sztuce otrzymane kilka lat wcześniej od prezydenta Krakowa za namalowanie 'Bitwy pod Grunwaldem'. Dziś obecność duchaków zachowała się tylko pod nazwami Plac Świętego Ducha i ul. Szpitalna.
  Budynek teatru jest dziełem architekta Jana Zawiejskiego. Artysta zaplanował bryłę obiektu w stylu eklektycznym łączącym w sobie elementy renesansu i baroku z wykorzystaniem krakowskich elementów, maszkaronów.

  Wnętrze teatru zdobią polichromie Antoniego Tucha oraz słynna kurtyna Henryka Siemiradzkiego. Artysta stanął do konkursu wraz z młodymi wówczas Stanisławem Wyspiańskim czy Józefem Mehofferem. Tym razem przeważyło doświadczenie, wybrano sędziwego Siemiradzkiego, który znany był w Krakowie jako twórca 'Pochodni Nerona'.
  Przed budynkiem teatru stoi pomnik Aleksandra Fredry. Bezpośrednio za gmachem teatru znajduje się Scena Miniatura - to pozostałość po niewielkiej elektrowni, Teatr Juliusza Słowackiego jako pierwszy oświetlony został światłem z żarówek elektrycznych.