Jest trzecią najstarszą synagogą w Krakowie. Nazwa „wysoka” wywodzi się od usytuowania sali modlitw na pierwszym piętrze budowli. Zbudowana została ok. 1555 roku, przypuszczalnie przez Żydów sefardyjskich pochodzących głównie z Hiszpanii. Synagoga znajdowała się przy ówczesnym południowo-zachodnim krańcu Miasta Żydowskiego tuż przy ruchliwej bramie do miasta.
Podczas II Wojny Światowej wyposażenie synagogi bezpowrotnie przepadło, pozostały jedynie ślady polichromii ( patrz wnętrze). Po wojnie budynek przeznaczono na potrzeby teatrów, choć w praktyce nigdy tej funkcji nie pełnił. Dziś synagoga jest miejscem organizacji wystaw czasowych.
Literatura:
Bóżnica Wysoka w: Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. IV, cz. IV, Kazimierz i Stradom, Judaica: bóżnice, budowle publiczne i cmentarze, red. Izabella Rejduch-Samkowa i Jan Samek, Warszawa 1995, s. 14-17