Kościół katolicki uznał w rezultacie ustaleń soboru trydenckiego w 1546 roku Wulgatę za tekst autentyczny, dodatkowo wydanie przez papieża Sykstusa V w roku 1590 oficjalnej wersji Wulgaty zahamowało próby sięgania po wczesne rękopisy tekstu łacińskiego lub greckiego czy hebrajskego.
  Do pierwszej połowy XIV wieku na ziemiach polskich znano wyłącznie wersję łacińską i grecką Pisma Świętego, pierwsze próby tłumaczenia na język polski (zawierające dodatkowo tekst łaciński i niemiecki) objęły Psalmy. Najwcześniejsze to "Psałterz Floriański" dzieło trójjęzyczne zapisane na 296 pergaminowych z XIV wieku przygotowano w środowisku krakowskim, najprawdopodobniej w skryptorium wawelskim i "Psałterz puławski" pochodzący w przełomu XV i XVI przechowywany w Muzeum Czartoryskich w Krakowie ozdobiony kolorową ilustracją Trójcy Przenajświętszej na ostatniej karcie.
  Najstarszą pełną wersją Biblii w języku polskim jest Biblia Królowej Zofii (wykonana na zlecenie żony Władysława Jagiełły, królowej Zofii Holszańskiej w latach 1453-1455). Tłumaczenia dokonano z języka czeskiego, sama księga przez długie lata znajdowała się w bibliotece kolegium kalwińskiego w Sárospatak (Węgry). Od nazwy tej miejscowości powstał przydomek dokumentu: Biblia Szaroszpotacka. Zabytek piśmiennictwa zaginął podczas II wojny światowej w 1945 roku. Do dziś dotrwały fragmenty m.in. dwie karty, które znajdują się w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu oraz część karty (własność Biblioteki Muzeum Narodowego w Pradze).
  Najdalej w czasie oddaloną wersją drukowaną Psalmów w języku polskim jest "Psałterz krakowski" z roku 1532. Popularność zdobywa również nieco późniejszy "Psałterz Dawidów" autorstwa Jana Kochanowskiego z roku 1579 (w ciągu najbliższego półwiecza wznawiany 25 razy).
  Pierwszy polski przekład całości Pisma Świętego z roku 1561 znany jest pod nazwą Bibila Leopolity od przydomku Jana Nicza (Leopolity) wydawcy i korektora tłumaczenia (jego uczniem przez pewien czas był Jakub Wujek).
  Z 1599 roku pochodzi natomiast najpopularniejsze aż do drugiej połowy XIX wieku tłumaczenie Biblii na język polski autorstwa księdza Jakuba Wujka. Przekład Nowego Testamentu oparty został na tekście Wulgaty, jednak ksiądz Wujek korzystał również z wersji greckojęzycznej.
  Ksiądz Jakub Wujek (1541-1597) był profesorem i rektorem wielu kolegiów jezuickich w Polsce. Zajmował sie pracą literacką i homiletyką - jest autorem wielu polemik z arianami oraz dwóch tomów kazań. Uchodzi za twórcę polskiego języka biblijnego, do jego metaforyki i środków stylistycznych sięgali twórcy literatury przez długie stulecia. Pod względem wartości przekład księdza Wujka nie miał sobie równych, o czym świadczy brak innych wersji tłumaczeń jeszcze do połowy wieku XIX. Pochówek księdza Jakuba Wujka w kościele św. Barbary w Krakowie związany jest oczywiście z jezuickim etapem historii tej świątyni, do czego nawiązuje również polichromia sklepienia.


  Literatura:

 • Historia chrześcijaństwa red. Tim Dowley Vocatio, Warszawa 2002