Apteka pod Orłem, znajdująca się na Małym Rynku w Podgórzu (później Placu Zgody w Krakowie-Podgórzu, obecnie Placu Bohaterów Getta) założona została w roku 1909 przez Józefa Pankiewicza magistra farmacji. W roku 1930 po zakończeniu studiów na Uniwersytecie Jagiellońskim i uzyskaniu tytułu magistra farmacji pracę w aptece Józefa Pankiewicza podjął jego syn Tadeusz. W cztery lata później to Tadeusz Pankiewicz przejmuje zarząd nad apteką, jego ojciec pracuje w niej nadal dorywczo. Śmierć Józefa przenosi prawa własności na wdowę Marię Pankiewicz, na własność przejmuje aptekę Tadeusz Pankiewicz w roku 1946. W roku 1941 po utworzeniu getta krakowskiego w Podgórzu Apteka pod Orłem znalazła się w obrębie wyznaczonego dla Żydów kwartału. Apteka magistra Pankiewicza miała przez cały czas funkcjonowania getta pełnić dyżur stały 24 godziny na dobę. Tadeusz Pankiewicz otrzymał przepustkę, uprawniającą go do nocowania na zapleczu apteki w celu pomocy potrzebującym medykamentów także w porze nocnej. Był jedynym Polakiem, który otrzymał zgodę na zamieszkanie w getcie. Jego współpracownicami z tego okresu były: studentki farmacji Uniwersytetu Jagiellońskiego Aurelia Danek i Helena Krywaniuk oraz Irena Droździkowska (magister farmacji).
Apteka dzięki dochodzącym do getta pracownicom (tylko magister Pankiewicz mógł nocować w aptece) szybko stała się skrzynką kontaktową dla ludzi z getta i Krakowa, szmuglowano do Podgórza najrozmaitsze towary i dokumenty, wspomagano społeczność żydowską w miarę skromnych możliwości. Pracownicy apteki stali się świadkami wysiedleń z krakowskiego getta Żydów w czerwcu i październiku 1942 roku (selekcja odbywała się na Placu zgody na wprost Apteki pod Orłem) oraz likwidacji getta w marcu 1943r. Zasługi Tadeusza Pankiewicza, niosącemu pomoc zagrożonym Żydom, nie zostały zapomniane, w roku 1983 aptekarz uhonorowany został medalem "Sprawiedliwy wśród Narodów Świata" przyznawanym przez jerozolimski instytut Yad Vashem. Odznaczenia nadane Tadeuszowi Pankiewiczowi przez władze i organizacje polskie to: Złoty Krzyż Zasługi nadany przez Radę Państwa (1957), Medal im. Jana Szastera przyznany przez Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Złota Odznaka Miasta Krakowa z 1966 oraz Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski nadany przez Radę Państwa w 1984r.
W budynku Apteki pod Orłem aktualnie zainstalowano wystawę stałą Muzeum Historycznego Miasta Krakowa: "Apteka w getcie krakowskim". Zbiory: fotografie, dokumenty, filmy wspomnieniowe oraz pamiątki po właścicielu panu Tadeuszu Pankiewiczu umieszczone zostały w przekazanych przez Muzeum Farmacji w Krakowie regałach aptecznych w sali pierwszej. Intrygującą możliwością w muzeum jest odebranie starego ebonitowego telefonu i wysłuchanie w słuchawce wspomnień pracownic apteki z czasów okupacyjnych. Prywatne przedmioty Tadeusza Pankiewicza (kapelusz i prezenty, które niegdyś otrzymał) nadają zapleczu sali pierwszej charakter intymny, można zagłębić się w przeszłość - rzeczywistość okupowanego miasta, w którym utworzono getto, a w pozostałej na terenie getta aptece właściciel pełnił nieprzerwany dyżur nocny do momentu wygnania wszyskich Żydów z Krakowskiego Podgórza. Związek aptekarza z ludźmi zagrożonymi we wszystkich aspektach życia widoczny jest również na ekspozycji - można dowiedzieć się o decyzji pana Pankiewicza, dotyczącej przechowywania z narażeniem życia cennych zwojów Tory.
Literatura:
• Pankiewicz Tadeusz, Apteka w getcie krakowskim, Kraków 1995
