Kościół p.w. św. Wojciecha jest jednym z najstarszych kościołów Krakowa. Tradycja wiąże tą świątynie z praskim biskupem Wojciechem, który ponoć na tym miejscu modlił się przed wyruszeniem na Prusy z końcem X wieku.
Kościół ten, usytuowany na Rynku Głównym, jest starszy od niego o conajmniej 200 lat. Jego istnienie wiąże się z przedlokacyjnym Krakowem. Kiedy w 1257 roku Bolesław Wstydliwy lokował miasto oraz wytyczał Rynek i przylegające do niego ulice, musiał uwzględnić już istniejący kościół oraz cmentarz. Być może jest to przyczyna dla której od strony świątyni wychodzi z Rynku tylko jedna ulica Grodzka.
W roku 1583 przeniesiono tutaj z kościoła św. Barbary nabożeństwa odprawiane w języku niemieckim.
Świątynia jest wyjątkowa - jest to właściwie kościół romańsko-barokowy. Kiedy w XVII wieku poziom rynku był już tak wysoki, że przysłaniał ponad połowę kościoła, zdecydowano na podwyższenie i dobudowanie nowej posadzki.
Dzisiaj kościół jest budowlą piętrową - parter, a właściwie przyziemie zajmuje ekspozycja archeologiczna prezentująca dzieje osadnictwa, pierwsze piętro zaś pełni funkcje sakralne.
Wygląd kościoła nawiązuje do postaci świętego Wojciecha. Na fasadzie świątyni, od strony obecnego wejścia, znajduje się płaskorzeźba świętego w otoczeniu dwóch aniołów. Święty Wojciech trzyma swój atrybut - wiosło. Również we wnętrzu znajduje się wizerunek świętego Wojciecha namalowany w połowie XVII wieku. Stylistykę wnętrza dopełnia malowidło Eugeniusza Czuhorskiego znajdujące się w kopule świątyni.
W 1778 roku dobudowano od południowej strony kaplicę św. Jana Nepomucena. Trzy lata później kaplica otrzymała nowe wezwanie bł. Wincentego Kadłubka. W tejże kaplicy znajduje się obraz namalowany przez Szymona Czechowicza (?) przedstawiającego patrona kaplicy.
Kościół św. Wojciecha był obiektem zainteresowań archeologów. Pierwszym prowadzącym badania był Władysław Łuszczkiewicz. Drugim badaczem był Wiktor Zin.
Literatura:
Adamczewski Jan, Mała Encyklopedia Krakowa, Kraków 1996, hasło: ''Kościół św. Wojciecha', s. 250.
Zwróć uwagę:
• Romańsko-barokowa bryła
• Pierwotny poziom Rynku
• Krucyfiks z ludzkimi włosami
• Postać św. Wojciecha na fasadzie
Związani z kościołem:
• św. Wojciech
• św. Jan Kapistran
• bł. Wincenty Kadłubek
• bp Piotr Wysz