KOSCIÓŁ REFORMATÓW

  Reformaci są gałęzią zakonu OO. Franciszkanów zaostrzonej regule. OO. Reformaci powstali w XVI wieku, przybyli do Krakowa w 1625 roku. Początkowo zamieszkiwali poza murami miasta w jurydyce Garbary, na placu ufundowanym przez Krystynę Grochowską. W 1628 roku rozpoczęto budowę koscioła i klasztoru OO. Reformatów, do roku 1640 wzniesiono też infirmerię i bibliotekę. Jednak podczas potopu szwedzkiego z rozkazu hetmana Stefana Czarneckiego zabudowania zostały spalone, a zakonnicy schronili się w obrębie murów Krakowa. Po odparciu Szwedów zakonnicy rozpoczęli próbę odbudowy klasztoru, rada miasta oponowała, tłumacząc się dużym zagęszczeniem klasztorów w Krakowie. Ojcowie wystarali sie jednak o poparcie króla Jana Kazimierza, co pomogło im w realizacji planów.
  Nowy kosciół i klasztor powstały w latach 1666-1672 dzięki darowiźnie terenu od kasztelana krakowskiego Stanisława Warszyckiego. Wybudowaną świątynię konsekrował sufragan krakowski bp Mikołaj Oborski. Nowo konsekrowanej świątyni nadano patrona św. Kazimierza. Wezwanie nie jest przypadkowe - Kazimierz Królewicz był drugim synem króla Kazimierza Jegiellończyka, zmarł w wieku 26 lat, został kanonizowany w 1602 roku. Dla Wazów wiązało się to z nobilitacją w oczach wiernych, święty Kazimierz był bowiem bratem dziadka Zygmunta III Wazy.
  Bryła kościoła jest świadectwem silnego przywiązania do tradycji reformackiej, wnętrze jest surowe, jednonawowe, kościół zbudowano bez wież. W ołtarzu głównym znajduje sie XVII wieczny krucyfiks, a po obu stronach krzyża stoją figury św. Ludwika (króla Francji, organizatora szóstej i siódmej wyprawy krzyżowej) oraz św. Elżbiety Węgierskiej (patronki III Zakonu Franciszkanskiego). Polichromia kościoła wykonana została w 1904 roku przez Aleksandra Mroczkowskiego.

  Kościół zdobią ponadto ołtarze boczne:

Świętego Kazimierza - w ołtarzu umieszczony jest obraz św Kazimierza (autorstwo przypisywane Danielowi Frecherowi), w zwięczeniu obraz św. Małgorzaty z Kortony. Z ołtarzem wiąże się ciekawa historia. Któregoś razu do nowicjatu przy kościele reformatów w Wieliczce zgłosił się Zygmunt Miecznikowski. Cierpiał na niegojącą się ranę na nodze, wysłano go więc do infirmerii w Krakowie i tutaj, zdesperowany, przytknął swą nogę do ołtarza św. Kazimierza. Noga w cudowny sposób została uleczona.

Matki Boskiej Częstochowskiej - w ołtarzu znajduje się kopia obrazu Czarnej Madonny, powyżej obraz bł. Salomei.

Świętego Antoniego Padewskiego - obraz w ołtarzu przedstawia św. Antoniego, powyżej ukazana jest postać św. Kingi.

Matki Boskiej Łaskawej - ołtarz pochodzi z pierwszego, nieistniejącego dziś kościoła na Garbarach. Obraz przykrywa zasuwa przedstawiająca Niepokalane Poczęcie NMP oraz czterech świętych: Franciszka, Bonawentury, Antoniego Padewskiego i Jana Dunsa Szkota.

  W obszernej kaplicy po prawej stronie świątyni umieszczony został łaskami słynący obraz Pana Jezusa Miłosiernego (Panem Jezusem w Studni). Obraz pochodzi z pierwszego kościoła i został podarowany przez Zofię Amendównę. Kaplica wybudowana została w 1901 roku.

  W podziemiach pod kościołem znajdują sie krypty z doskonale zachowanymi szczątkami zmarłych zakonników, członków rodów krakowskich (hrabina Domicela Skulska, Wielopolscy, Morsztynowie, Sembekowie), ale także zmarłego w zakonie żołnierza napoleońskiego grenadiera, uczestnika wyprawy moskiewskiej w 1812 roku. Szczególnym kultem otoczona jest szklana trumna z doczesnymi szczątkami sługi bożego O. Sebastiana Wolickiego.
   Na zewnątrz kościoła, na fasadzie wisi dzwonek za konających. Jest to pamiątka po średniowiecznej tradycji - gdy umierał człowiek, na jego pamiatkę uruchamiano ów dzwonek. Po przeciwnej stronie ulicy znajduje sie 14 kaplic Drogi Krzyżowej z cyklem malowideł autorstwa Michała Stachowicza.
   Uroku dodaje klasztorowi zielony skwer z kaplicami drogi krzyżowej. W 1696 roku mieszczanin Gaudenty Zacherla ofiarował tą parcelę zakonnikom. W 1736 roku postawiono tu 14 stacji drogi krzyżowej, w latach 1815-1816 Michał Stachowicz namalował obrazy do tychże kaplic.

  Przy klasztorze spotykają sie członkowie ruchu tercjarzy i tercjarek. Jest to również siedziba Domu Głównego Prowincji Matki Bozej Anielskiej Zakonu Braci Mniejszych.


  Literatura:

Adamczewski Jan, Mała encyklopedia Krakowa, Kraków 1996

Jakubczyk Michał, Franciszkański Kraków. Przewodnik po miejscach franciszkańskich w Małopolsce, Kraków 2009