KLASZTOR SIÓSTR DOMINIKANEK NA GRÓDKU
Kościół i klasztor dominikanek jest jednym z najciekawiej położonych miejsc sakralnych w Krakowie. Zabudowania bowiem znajdują się na miejscu byłej warowni, zwanej Gródkiem. Tutaj znajdowała się siedziba wójta krakowskiego, została jednak zlikwidowana na początku XIV wieku po buncie wójta Alberta za panowania księcia Władysława Łokietka.
Zabudowania pozostałe po kompleksie obronnym zakupione zostały przez rodzinę Tarnowskich. W 1621 roku Anna z Branickich Lubomirska zakupiła Gródek od Gabriela Tarnowskiego, zbudowała klasztor i osadziła w nim sprowadzone z ulicy Stolarskiej SS. Dominikanki. Tradycja podaje, że Anna z Branickich Lubomirska miała w ten sposób podziękować za wygraną bitwę pod Chocimiem i za udział jej syna Stanisława w tejże bitwie. Konsekracja kościoła pw. Matki Boskiej Śnieżnej nastąpiła w 1634 w czasie posługi biskupiej Jana XI Alberta Wazy. Wizerunek fundatorki do tej pory wisi w kościele obok głównego ołtarza.
Zabudowania klasztorne ucierpiały podczas potopu szwedzkiego, następnie podczas ostrzału miasta przez Rosjan w wyniku działań; konfederatów barskich. W odbudowanym kościele zachowało się oryginalne wyposażenie XVII wieczne: krucyfiks z otwartymi ustami (według legendy Chrystus z krzyża miał przemówić do jednej z zakonnic), łaskami słynący obraz Matki Boskiej Śnieżnej tradycyjnie przypisywany szkole włoskiej oraz zachowany piękny kamienny portal z tablicą fundacyjną.
Od strony krakowskich Plant wyraźnie widoczny jest zarys bramy. Jest to fragment murów miejskich, rozebranych w większej części na początku XIX wieku. Ten fragment zachował się jednak, gdyż stanowił on jedną ze ścian zabudowań klasztornych. Na owych reliktach murów obronnych znajduje się ciekawe malowidło naścienne przedstawiające Najświętszą Maryję Pannę. Obraz ten namalowany został na pamiątkę cudownego ocalenia zabudowań przed podłożonym przez Szwedów ogniem.
Podczas II wojny światowej, w roku 1944 siestry dominikanki wysiedlone zostały do pobliskiego klasztoru sióstr klarysek, mieszczącego się przy kościele św. Andrzeja. Na obecne miejsce wróciły dwa lata po wojnie tj. 15 października 1947 roku.
Bodajże najciekawszym elementem wyposażenia kościoła jest obraz Matki Boskiej Śnieżnej. Obraz jest kopią obrazu rzymskiego i podarowaną przez papieża Urbana VIII dla sióstr z Krakowa. Nazwa obrazu 'MB Śnieżnej' wyjaśnia legenda: Dawno temu żyło małżeństwo, które nie mogło doczekać się potomka. Problem był tym większy, że mieli oni dość pokaźny majątek, który przepadłby niewykorzystany w razie ich śmierci. Któregoś razu podczas modlitwy prosili Maryję o znak i już następnej nocy przyśniło im się Wzgórze Eskwilińskie pokryte śniegiem. Matka Boska stojąca na wzgórzu nakazała by w tym miejscu stanął kościół. Podobny sen miał tej nocy ówczesny papież Liberiusz. Wobec tak wyraźnego znaku małżeństwo ufundował na wskazanym miejscu świątynię.
Istotnie, charakterystycznymi elementami obrazu są para małżeńska klęcząca u stóp Maryi. Po lewej stronie widać wzgórze pokryte śniegiem, po prawej zaś miasto. Maryja trzyma Jezusa na ręce. Chrystus namalowany został z koroną na głowie, w ręku zaś dzierży jabłko. W prawej ręce Maryja trzyma berło - nie jest to oryginalny element obrazu. Berło, podobnie jak ciemne włosy Maryi są dodatkiem wykonanym przez krakowskiego malarza Michała Stachowicza.
Literatura:
• Ewa Morgunow, Madonny, Warszawa 2007, rozdz. 'Matka Boża Śnieżna z kościoła 'na Gródku' w Krakowie, s. 44.
Zwróć uwagę:
• Pozostałości Bramy Rzeźniczej
• Obraz MB Śnieżnej
• Obraz MB Śnieżnej na Murach Miejskich
Związani z kościołem:
• Wójt Albert
• Anna z Branickich Lubomirska
• Jan XI Albert Waza