Powstanie kościoła Arka Pana związane jest z konfliktem pomiędzy twórcami Nowej Huty i ich ideologicznymi przesłankami budowy miasta świeckiego, a potrzebami ludności, domagającej się budowy kościoła.
  Decyzja o budowie Nowej Huty - miasta i kombinatu metalurgicznego podjęto 17 maja 1947 roku. Miasto w swej pierwotnej wersji miało zajmować powierzchnię 76 kilometrów kwadratowych, ilość przyszłych mieszkańców szacowano na 30000. Miasto "nowego człowieka" planowano zbudować bez kościoła, krzyża, księdza, wiary. Bloki mieszkalne zaczęto budować od 1949, kombinat od 1950 roku.
  Na terenie wsi Bieńczyce, terytorialnie objętej planem budowy nowego miasta, funkcjonowała mała kaplica filialna kościoła w Raciborowicach. 15.06.1952 roku abp Eugeniusz Baziak bez zgody władz świeckich erygował nową parafię Najświętszego Serca Pana Jezusa, proboszczem został ks. Stanisław Kościelny. 14.02.1957 r. Dzielnicowa Rada Narodowa Nowej Huty wskazała władzom kościelnym działkę pod budowę kościoła (na rogu ul. Marksa i ul. Majakowskiego - obecnie ul. Ludźmierskiej i ul. Obrońców Krzyża). Rozpoczęto zbiórkę pieniędzy, podjęto pracę nad wykopaniem dołów pod fundamenty. Rok 1958 był w PRL-u czasem ostrej nagonki antykatolickiej, odebrano zakonom możliwość prowadzenia przedszkoli i pracy w szpitalach. 14.10.1959 r. DRN NH cofnęła zgodę na budowę kościoła, władze skonfiskowały z konta parafialego 2000000 zł, a w kwietniu 1960 r. rozpoczęły się prace przy zasypywaniu wykopów.
  Na tle religijnym w roku 1960 wybuchły zamieszki, władze nakazały zdemontowanie wcześniej ustawionego krzyża. Mieszkańcy rozpoczęli walkę, zaciągnęli warty pod krzyżem, na działce palono świece, napadano na oddziały milicji. Nowa Huta została szybko odcięta od Krakowa, zablokowano ruch transportu miejskiego. Na miejscu telewizja nagrywała materiał filmowy (rzekomo dla kroniki telewizji amerykańskiej), co pozwoliło Służbie Bezpieczeństwa zdobyć dowody na działalność określonych osób - okarżano ich później o podżeganie do ataku na władzę ludową. Budynek DRN NH został zajęty przez szturmujący tłum mieszkańców, zniszczono w nim telefony, maszyny do pisania oraz akta kolegium karnego. Milicję w walkach z ludnością wspomagały oddziały przysyłane z Katowic, Radomia i Kielc. Podczas walk nocą 27 kwietnia 1960 r. milicja użyła gazu i armatek wodnych, w celu zdezorientowania ludności w Nowej Hucie odcięto prąd. 29 kwietnia wokół całej działki postawiono dwumetrowy mur, krzyż pozostał, ale na ogrodzeniu pojawiła się informacja o decyzji budowy na tej działce szkoły "tysiąclatki". W wyniku zajść w Nowej Hucie aresztowano ok. 1000 osób, 87 z nich zostało skazanych na więzienie od 6 miesięcy do 5 lat.
  W 1965 roku proboszczem parafii został ks. Józef Gorzelany, z jego inicjatywy rozpoczęła się zbiórka pieniędzy na budowę nowego kościola. W 1967 władze zezwoliły na budowę świątyni w niedalekiej odległości od krzyża, o który kilka lat wcześniej toczyły się walki. Kościół zbudowany został w latach 1967-1977, architekt, Wojciech Pietrzyk, wzorował się na podobnej kaplicy w Rochamp w/g projektu Le Corbusiera. Kamień węgielny, będący kamieniem podarowanym przez papieża Pawła VI z Bazyliki św. Piotra, wmurował ówczesny arcybiskup Krakowa, Karol Wojtyła. Na tablicy z aktem erekcyjnym widnieje informacja: "Kamień węgielny kościoła Królowej Polski w Nowej Hucie dla uczczenia tysiąclecia chrztu Polski budowanego, ofiarowany przez Ojca św. Pawła VI z grobu św. Piotra w Bazylice Rzymskiej wyjęty wmurowany został z tym aktem erekcyjnym na wieczną rzeczy pamiątkę dnia 18 maja Roku Pańskiego 1969 w fundament głownego ołtarza. Pierwsze grudy ziemi na placu budowy kilofem i łopatą wydobył kardynał krakowski Wojtyla, świecąc przykładem tym, którzy do powstania Domu Bożego po nim się przyczynili. Kościół Królowej Polski pod opieką i osobistym patronatem papieża Pawła VI przez lud boży Nowej Huty, przy poparciu Polonii zagranicznej i wielu osób życzliwych, po całym świecie rozsianych budowany był od roku 1967 przez proboszcza ks. Józefa Gorzelanego, według projektu architekta mgr. inż. Wojciecha Pietrzyka i konstruktora mgr. inż. Jana Grabackiego, a przy pomocy mgr. inż. Jana Norka i mistrza Antoniego Pietraszka, któzy budowę prowadzili. Pozwól im, Boże, to dzieło ku chwale Marii Króowej Polski szczęśliwie ukończyć i racz błogosławić wszystkim, któzy w duchu miłości w pracy tej pomagają."
 Świątynia ma kształt łodzi, stąd też bardziej powszechna nazwa kościoła - Arka Pana. Kościół ten z zewnątrz wyłożony jest ok. dwoma milionami kamieni, kamienie te przyniesione zostały przez krakowian z górskich potoków. Przy budowie pracowały na ochotnika grupy chrześcijan z Francji, Austrii, Belgii, Holandii. Ojciec święty Paweł VI złożył na budowę świątyni ofiarę w wysokości 10000 dolarów. Z Wiednia przysłano blachę chromowana do masztu, z Holandii przybyły dzwony. Konsekracji Arki Pana dokonał kardynał Karol Wojtyła 15 maja 1977 roku, z pamiętników świadków wyłania się obraz dnia poświęcenia jako olbrzymiej ulewy i wielkiej ilości ludzi, przybyłych na uroczystość. Parafia do połowy lat 80-tych liczyła ok. 100000 wiernych, jednocześnie do kościoła może wejść ok. 5500 ludzi.
  Do świątyni prowadzi siedem wejść, symbolizujących siedem sakramentów świętych. W wyniku blisko dziesięcioletniej budowy powstała przepiękna budowla na owalnym planie (na planie ziarna pszenicy) o powierzchni 1300 m kw. Nad kościołem góruje wieża o wysokości 70 metrów. Konstrukcja bryły to 300 ton. Na wieży złota korona o średnicy 3,5 metra, została ona wykonana z darów parafian - ich prywatnej biżuterii. Wnętrze kościoła jest dość ubogie. Głównym akcentem jest ośmiometrowy krucyfiks autorstwa Bronisława Chromego. Ukrzyżowanie Jezusa Chrystusa ma przypominać rysunek jednego z więźniów obozu Auschwitz w Oświęcimiu. W tabernakulum, również autorstwa Chromego umieszczony został kamień przywieziony przez amerykańskich astronautów z misji Apollo 11 i podarowany przez papieża Pawła VI podczas budowy świątyni. Do ołtarza podchodzi się po siedmiu stopniach symbolizujących siedem darów Ducha Świętego. Sam ołtarz zaś wykonany został z marmuru kararyjskiego i przedstawia błogosławiącą dłoń. Z lewej strony ołtarza znajduje się droga krzyżowa autorstwa Mariusza Lipińskiego. W obrazach przeplatają się wątki męki Chrystusa ze scenami narodowymi.
  W dolnej części kościoła znajdują się trzy kaplice: 'Spotkania', 'Pojednania' i 'Zmartwychwstania'. W kaplicy Pojednania znajdują się Piety autorstwa Antoniego Rząsy ( Rok 1939, Westerplatte, Ziemia Polska, Requiem, Oświęcim, Konająca Warszawa ) oraz rzeźba Matka Boska Pancerna - dziesięciokilogramowa o wysokości 60 centymetrów figura Madonny wykonana z kul, wydobytych z ciał rannych w czasie bitwy pod Monte Cassino.

  Przed kościołem znajduje się karylion, dar katolików z Belgii i Holandii - dzwony (noszą imiona Karol, Józef, Bruno, Lonny, Stanisław, Wojciech, Jan i Antoni). Imiona dzwonów odnoszą się do glownych budowniczych i fundatorów Arki Pana: Karola Wojtyły, Józefa Gorzelanego, Stanisława Bieli, Brunona Gryksy, Lonny Gloser, Wojciecha Pietrzyka, Jana Noska i Grabackiego oraz Antoniego Pietraszka. Karylion wygrywa według kalendarza liturgicznego: w maju "Bogurodzicę", "Maryjo, Królowo Polski", "My chcemy Boga", "Chwalcie łąki umajone", "Boże, coś Polskę", w okresie Bożego Narodzenia "Bóg się rodzi", "Wśród nocnej ciszy".


  Bibliografia:

• "Arka Pana" : przewodnik : historia i symbolika / Marian Kordaszewski. - Wyd. 2. - Kraków : "Tyniec", 2003.

• "Nowe miasto nowych ludzi. Mitologie nowohuckie / Monika Golonka-Czajkowska. Wyd. 1. - Kraków: "Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego", 2013.