CENTRALA PRZEMYSŁU LUDOWEGO I ARTYSTYCZNEGO 'CEPELIA'



  Cepelia, a właściwie w pełnym brzmieniu Centrala Przemysłu Ludowego i Artystycznego (CPLiA) – była centralnym związkiem spółdzielni rękodzieła. Jako organizacja realizowała założenia handlu detalicznego w placówkach na terenie całego kraju. Asortyment obejmował towary produkowane w spółdzielniach, które w zakresie ideowym i graficznym oraz kompozycyjnym posiłkowały się wzorami ludowymi. Często właśnie artyści ludowi byli autorami wielu projektów, przekazywanych następnie do realizacji w większym nakładzie.

  Organizacja działała w latach 1949–1990. Powstała na wniosek Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz świeżo powołanego Biura Nadzoru Estetyki Produkcji. Ta nowa komórka przekształcona została w krótkim czasie w Instytut Wzornictwa Przemysłowego. Instytut zajął się przygotowaniem gruntu pod utworzenie Cepelii, w założeniach miała być to bezpośrednia forma ochrony wytwórczości ludowej, podniesienia rangi sztuki prymitywnej, ale jednocześnie sprawowania nad nią kontroli w zakresie rynków zbytu. Już w 1950 roku w skład Cepelii wchodziło 208 spółdzielni takich , jak: „Ład”, „Sztuka Łowicka”, „Koronka”, „Region”, „Wanda”, „Pilsko”, „Rękodzieło Artystyczne”, „Podhalańska”, „Imago Artis” oraz liczne zakłady, magazyny, sklepy i punkty skupu. Zatrudniano nie tylko pracowników etatowych, dużą część produkcji wykonywano chałupniczo, co nie kłóciło się z koncepcją działalności warsztatów rękodzielniczych. W strukturach Cepelii powstało Biuro Studiów i Projektów Przemysłu Zabawkarskiego, które w sposób pionierski poddało analizie wagę zabawki w rozwoju dziecka. Likwidacja struktur Cepelii doszła do skutku w okresie burzliwych zmian po roku 1989, rozwiązanie centrali nastąpiło w 1990 roku.

  Do dnia dzisiejszego niektóre z założeń programowych nieistniejącego już związku realizują: Izba Gospodarcza Rękodzieła Ludowego i Artystycznego „Cepelia”, Fundacja Cepelia Polska Sztuka i Rękodzieło, Cepelia Polska Sztuka i Rękodzieło Spółka z o.o. Są to podmioty aktywnie działające w ramach organizowanych cyklicznie: w Krakowie - "Targach Sztuki Ludowej", w Sopocie - przeglądach rękodzieła i folkloru "Cepeliada". Fundacja, posiadająca prawo do znaku towarowego dawnej Cepelii, do 2020 roku prowadziła swoje stacjonarne własne sklepy branżowe. W chwili obecnej nie działa już żaden z nich, jedyną formą działalności handlowej fundacji jest sklep internetowy.

  W Krakowie - Nowej Hucie przy Placu Centralnym działa sklep Cepelix (dawniej Cepelia), który kontynuuje tradycje współpracy z rękodzielnikami. Sklep z rękodziełem ludowym i artystycznym oraz pamiątkami, wyroby z drewna, metalu, srebra, bursztynu, skóry, wełny, lnu, bawełny są sztandarowym asortymentem tego niezwykłego punktu, który przetrwał przemiany dziejowe i od lat 50-tych nie zmienia się. Z tamtego okresu przetrwał wystrój: przepiękne na zamówienie wykonane drewniane stylizowane meble, żyrandole zrealizowane przez kultową Spółdzielnię Kamionka z Łysej Góry, sufit wyłożony ozdobnymi plafonami.

  Przez krótki sklep czas kooperował również z inicjatywą Katarzyny Dróżdż i Pawła Bohatera UNICUT, którzy zainicjowali linię ubrań z emblematami dzielnicy i chwytliwymi hasłami: Dziewczyna z dobrej dzielnicy, Urwis z NH.

Strona główna >Kultura i historia Krakowa> Cepelia
WYCIECZKI SZKOLNE
PIELGRZYMKI
STRONA GŁÓWNA
MUZEA KRAKOWA
TEATRY KRAKOWA
KONCERTY
INNE ATRAKCJE
IMPREZY CYKLICZNE
NIEPEŁNOSPRAWNI
TURYŚCI
INDYWIDUALNI
NOCNE ZWIEDZANIE
Z 'SOWĄ'
PRACOWNICY
ZABYTKI KRAKOWA
MAŁOPOLSKA
KRAKOWIANIE
KULTURA I HISTORIA KRAKOWA

PRZEWODNICY PO KRAKOWIE
tel. +48 885 616 358
przewodnicykrakowscy@gmail.com
WYCIECZKI
CENNIK
KONTAKT

PRZEWODNICY PO KRAKOWIE
tel. +48 885 616 358
przewodnicykrakowscy@gmail.com
WYCIECZKI PO
KRAKOWIE
WYCIECZKI PO
MAŁOPOLSCE
CENNIK
KONTAKT