OŁTARZ ŚWIĘTEGO STANISŁAWA BISKUPA I MĘCZENNIKA
W krzyżu kościoła umieszczony został ołtarz świętego Stanisława Biskupa i Męczennika. Gall Anonim, a później Wincenty Kadłubek podają, że biskup Stanisław został zabity na polecenie króla Bolesława Śmiałego na pobliskiej Skałce.
Obecny ołtarz, zwany Ołtarzem Ojczyzny (Ara Patriae) został wykonany na zlecenie biskupa Marcina Szyszkowskiego przez znakomitego architekta i rzeźbiarza włoskiego Jana Trevano. Ołtarz zdobi osiem figur przedstawiających świętych polskich lub w pośredni sposób związanych z Polską (złocenia na figurach wyk. Antoni Langostini). Są to: św. Stanisław BM, św. Wojciech, św. Wacław, św. Kazimierz, św. Jacek Odrowąż, św. Florian, św. Zygmunt, św. Ignacy Loyola.
Trumna, wykonana została w latach 1669-1671 przez gdańskiego złotnika Piotra von der Rennen i Piotra II Rohdego z zapisu testamentowego zostawionego przez biskupa Piotra Gembickiego [1]. Na trumnie widnieje dwanaście płaskorzeźb przedstawiających: 'Zakup wsi przez biskupa Stanisława ze Szczepanowa od Piotrowina', 'Wskrzeszenie Piotrowina', 'Poćwiartowanie św. Stanisława', 'Orły strzegące ciała św. Stanisława', 'Złożenie ciała św. Stanisława do trumny', 'Przeniesienie ze Skałki na Wawel', 'Wskrzeszenie zmarłych', Cud podczas kanonizacji w Asyżu', 'Święty Jacek przed Matką Boską', 'Ukazanie się św. Stanisłwa podczas bitwy pod Grunwaldem'.
Przed konfesją świętego Stanisława znajduje się płyta nagrobna kardynała Adama Stefana Sapiehy. Kardynał ten sprawował posługę podczas II Wojny Światowej, to on 1 listopada 1946 roku wyświęcił Karola Wojtyłę na kapłana.
Wokół ołtarza św. Stanisława stoją cztery pomniki epitafijne, upamiętniające czterech biskupów Krakowa: Marcina Szyszkowskiego (proj. Jan Trevano), Piotra Gembickiego (proj. Jan Franciszek Rossini), Jana Małachowskiego i Kazimierza Łubieńskiego (proj. przypisywany Kacprowi Bażance).
[1] Buczek Anna, Firlet Elżbieta, Gaczoł Ewa, Strzyżewska Joanna, Wawel na starej fotografii do 1939 roku, wyd. przez Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, Kraków 2011, s. 179.
Literatura: Buczek Anna, Firlet Elżbieta, Gaczoł Ewa, Strzyżewska Joanna, Wawel na starej fotografii do 1939 roku, wyd. przez Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, Kraków 2011, s. 179.
